کد مداحی و آهنگ مذهبی

پیامبر (ص ) : الصلوة ، معراج المؤمن

نماز، معراج مؤمن است .

( کشف الاسرار، ج 2، ص .676 سرالصلوة)

            ××××××××××××××××××  

نماز، زیباترین رنگ زندگی است.  

نماز، هر چه را در دل هاست، به خدای دل ها می رساند.

نماز، کلید قفل همه درهای بسته زندگی است.

 نماز، مهر تابان و سرمایه حیات است.

نماز، طریق کوتاه پیوستگی از فنا به بقاست.

نماز، آرامش ابدی است.

سجّاده نماز، پناهگاهی است برای رهایی از شیطان.

نماز، معراج مؤمن است.

پس وقتی دل تنگ و خسته از خاک، معراج و سیر عالم پاک را آرزو می کنی، بالی از نماز وام گیر و در گستره همه آسمان ها سفر کن، که نماز معراج انسان مومن است.

منبع : گلبرگ

 یک خاطره:

بچه که بودم با تشویقها و اصرارهای پدر و مادرم تصمیم به رفتن مسجد کنار منزلمون گرفتم ولی بهنگام سجده نمازها همش دعا می کردم کاش نماز زودتر تموم بشه یا سجده ها را سریع ازشون بگذرند.

علت آن متاسفانه بوی بد و متعفن جورابها بود که فرش مسجد به آن بو آغشته شده بود

ای کاش احترام به نماز را پیش از یادگرفتن خود نماز یاد می گرفتیم.

در سوره مبارکه الاعراف آمده:

)* يَابَنىِ ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكمُ‏ْ عِندَ كلُ‏ِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُواْ وَ اشرَْبُواْ وَ لَا تُسرِْفُواْ  إِنَّهُ لَا يحُِبُّ الْمُسرِْفِينَ((31(

برخی از مفسران (ابن کثیر) زینت را  به معنی لباس گرفته اند هذه الآية الكريمة رد على المشركين فيما كانوا يعتمدونه من الطواف بالبيت عراة ، كما رواه مسلم والنسائي وابن جرير - واللفظ له - من حديث شعبة ، عن سلمة بن كهيل ، عن مسلم البطين ، عن سعيد بن جبير ، عن ابن عباس قال : كانوا يطوفون بالبيت عراة ، الرجال والنساء : الرجال بالنهار ، والنساء بالليل . وكانت المرأة تقول : فقال الله تعالى : ( خذوا زينتكم عند كل مسجد .

پوشیدن بهترین لباسهامون هنگام خواندن نماز

قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : " عليكم بالثياب البياض فالبسوها; فإنها أطهر وأطيب ، وكفنوا فيها موتاكم " 

توصیه پیامپر به پوشیدن لباس سفید پاک و تمیز  و کفن کردن مردها با آن لباس چرا که بهترین لباس لباس سفید است.

منبع:

http://library.islamweb.net/newlibrary/display_book.php?flag=1&bk_no=49&ID=504#docu

طبرسی صاحب تفسیر مجمع البیان می فرماید:

اى اولاد آدم، لباسهاى نو و زيباى خود را در نماز جمعه و نماز عيد، بر تن بپوشيد. اين معنى از امام باقر (ع) است.

برخى گفته‏اند: منظور تمام نمازهاست. عياشى به اسناد خود روايت كرده است كه امام حسن مجتبى (ع) هر وقت به نماز بر مى‏خاست، بهترين لباسهاى خود را مى‏پوشيد. علت را جويا شدند، فرمود:
)ان اللَّه جميل يحب الجمال فاتجمل لربى و هو يقول خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ فاحب ان البس اجود ثيابى(
يعنى خدا زيباست و زيبايى را دوست دارد. من براى خدايم خود را مى‏آرايم. او مى‏گويد: زينت خود را نزد هر نمازى به تن كنيد. دوست دارم كه بهترين لباسم را بپوشم.

علامه طباطبایی زینت را زینت باطنی تفسیر کرده : معناى (به همراه برداشتن زينت در موقع رفتن به سوى مسجد)آرايش ظاهرى نيست، بلكه آرايشى است معنوى كه مناسب با نماز و طواف و ساير عبادات باشد. پس معناى آيه بر مى گردد به امر به زينت كردن نيكو براى نماز و غير آن و اطلاق آن شامل نماز اعياد و جماعات و نمازهاى يوميه و ساير وجوه عبادت و ذكر مى شود

.

نتیجه:

 اين آیه مى‏ تواند هم اشاره به" زينتهاى جسمانى" باشد كه شامل پوشيدن لباسهاى مرتب و پاك و تميز، و شانه زدن موها، و به كار بردن عطر و مانند آن مى‏شود، و هم شامل" زينتهاى معنوى"، يعنى صفات انسانى و ملكات اخلاقى و پاكى نيت و اخلاص.

حضرت آیت ا... بهاءالدینى(ره)

نماز معراج است اگر انسان صادقانه باشد و حرفهایى را كه در نماز مى زند دروغ نباشد، این نماز معراج است وقتى انسان مى گوید: « إِیّاكَ نَعْبُدُ وَ اِیّاكَ نَسْتَعِینُ » بنده هیچ موجودى غیر از خدا نیستم ، استعانت به غیر از خداى تعالى ندارم و در تمام حوایج ، علوم ، اقتصاد، سلامت و شفا، پناهگاه من خداى تعالى است . اگر انسان موجودى باشد كه غیر خدا را عبادت نكند و به ما سوى الله استعانت نجوید، نماز معراج اوست . معارف اخلاق ، عبادات ، صوم و صلاه و حج ، براى این است كه انسان به این مرحله برسد... این عروج و معراج اوست . ولى خدا باید توفیق دهد، تا كسى بتواند خود را به این مرحله برساند.نماز معراج است ولى مؤ منى كه راستگو باشد وقتى مى گوید: « إِیّاكَ نَعْبُدُ وَ اِیّاكَ نَسْتَعِینُ » دروغگو نباشد. اگر روزى صد مرتبه انسان این دروغها را بگوید به جاى این كه صعود پیدا كند، سقوط مى كند. عروج نتیجه صداقت انسان است . اگر صادقانه گفت : « إِیّاكَ نَعْبُدُ » آن وقت منبع علم و حكمت و قدرت مى شود و تمام بركات الهى بر این موجود نازل مى شود ولى ورود به این مرتبه خیلى مشكل است و بدون توفیقات و تاءییدات الهى نمى توان آتشهاى دنیا را تحمّل كردنردبان آسمان ، مجموعه درسهاى اخلاق آیت ا... بهاء الدین ره ، درس 62 ص 267.

جوانی نزد شیخ حسنعلی نخودکی آمد و گفت :

سه قفل در زندگی ام وجود دارد و سه کلید از شما میخواهم.


قفل اول اینست کـه دوست دارم یک ازدواج سالم داشته باشم.
قفل دوم اینکـه دوست دارم کارم برکت داشته باشد.
قفل سوم اینکـه دوست دارم عاقبت بخیر شوم.

شیخ فرمود :

برای قفل اول نمازت را اول وقت بخوان.
برای قفل دوم نمازت را اول وقت بخوان.
برای قفل سوم نمازت را اول وقت بخوان.


جوان عرض کرد: سه قفل با یک کلید ؟!

شیخ فرمود : نماز اول وقت « شاه کلید » است !

...

سید الساجدین(ع) می‌فرمایند:

حق نماز این است كه بدانى نماز، درآمدن به پیشگاه معبود یگانه است و تو در نماز پیش روى او ایستاده‌اى! پس آن‌گاه كه بر این حقیقت آگاه شدی، سزاوار آنى كه در نماز ایستى.

 هیچ وسیله‌ای مستحكم‌تر و دائمى‌تر از نماز براى ارتباط میان انسان با خدا نیست، خداوند در قرآن می‌فرماید: برای یاد من و ذكر من نماز بپادارید، «اقم الصلوة لذكری»، ناآشناترین انسان‌ها رابطه خود را با خدا به وسیله نماز آغاز مى‌كنند و برجسته‌ترین اولیاى خدا نیز بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز مى جویند.

مرغ مألوف كه با خانه خدا انس گرفت/ گر به سنگش بزنی جای دگر می‌ نرود (سعدی)

عیب‌یاب نماز

جایگاه و اهمیت نماز، شرایط، آثار و كاركردهای آن بر همگان واضح است و هر كس بنا بر اعتقادات و باورهای خود به گونه‌ای با نماز ارتباط برقرار می‌سازد و این واجب الهی را اقامه می‌كند، اما اینكه چگونه می‌توان با نماز انس گرفت و با اشتیاق و علاقه وافر آن را اقامه كرد، پرسشی است كه برای بسیاری از نمازگزاران نیز لاینحل مانده است؛ زیرا با وجود جایگاه والا و توصیف‌های بلندی كه پیرامون نماز در آموزه‌های دینی ارائه شده است، اقامه این فریضه چه بسا به صورت تكراری و كلیشه‌ای در آمده و آن‌گونه كه بایسته و شایسته مقام آن است، به قداست و اهمیت آن توجه نمی‌شود.

به همت مركز تخصصی نماز بر آن هستیم تا در چند شماره، برخی از راهكاری انس با نماز را مرور كنیم تا به این وسیله هم‌زمان با عیب‌یابی دقیق، دیوارهای فاصله بین خود و خدا را از میان برداشته، با شور و شوق وصف ناپذیری به اقامه آن نماز بپردازیم.

-      امام علي -عليه السلام- مي فرمايند : هيچ كاري نزد خداي ( عزو جل ) محبوبتر از نماز نيست. پس مبادا چيزي از امور دنيا شما را از اوقات نماز باز دارد ؛ زيرا خداي ( عز و جل ) مردماني را نكوهيده و فرموده است : الذين هم عن صلاتهم ساهون؛ همانان كه از نمازشان غافلند , يعني از اوقات نماز غافلند و به آن اهميتي نمي دهند.( ميزان الحكمه / ج 7 / ص 3129.)
-      در اهميت صبح همان بس كه خداي عز و جل به آن قسم خورده است : « و الصبح اذا اسفر(مدثر / 34)؛ و سوگند به صبح چون آشكار شود و الصبح اذا تنفس(تكوير / 18)؛ و سوگند به صبح چون بدمد»
-      علامه حسن زاده ي آملي ( حفظه الله تعالي ) مي فرمايند : كسي كه سحر ندارد از خود خبر ندارد !
-      امام صادق – عليه السلام- در لحظات آخرازعمر شريف شان فرمودند: كسي كه نماز را سبك بشمارد به شفاعت ما نمي رسد.
-      پيامبر خدا صلي الله عليه وآله : حفظِ شش امر را براي من عهده دار شويد من بهشت را براي شما عهده دار مي شوم: نماز، زكات، امانتداري، شهوت، شكم وزبان را. (ميزان الحكمه/ ج ٢/ص276)
-      پيامبر خدا صلي الله عليه وآله : اي ابوذر! پروردگارت عزّ وجلّ، به وجود سه نفر، بر فرشتگانش مي بالد : مردي كه در جايي تنها باشد وبه وقت اذان ، اذان بگويد ونماز بخواند. پروردگارت به فرشتگان مي فرمايد: ببينيد بنده من نماز مي خواند وهيچ كس جز من او را نمي بيند . پس هفتاد هزار فرشته به زمين فرود آيند وپشت سر او به نماز ايستند وتا فرداي آن روز برايش آمرزش مي طلبند.
ومردي كه شب هنگام در تنهايي برخيزد و نماز گزارد وسجده كند و در حال سجده خوابش برد . پس ، خداوند متعال فرمايد : به بنده من بنگريد كه روحش نزد من است وبدنش در طاعت من سجده كنان... ومردي كه ... (همان/ ج ٢/ ص ٥٥٧.)
معرفي منابع جهت مطالعه ي بيشتر؛
1. صلوة الخاشعين، شهيد دستغيب.
2. اسرار نماز، محسن قرائتي.
پي نوشت :
1- براي شناختن گناهان نيز مي توانيد به خواندن كتاب گناهان كبيره شهيد دستغيب و همينطور كتاب گناه شناسى، محسن قرائتى رجوع کنید.

رکوع حالت تواضع عبد در پیشگاه مقدس مولاست و از بهترین حالات عبادتى بنده در بارگاه قدس حضرت اوست.

رکوع، جلب کننده توجه خداوند به بنده عابد و راهى از راه‏هاى نجات انسان از عذاب فرداست، چرا که رکوع نمایانگر این معناست که عبد از آلودگى به کبر و منیت و خودخواهى و خودپرستى پاک است.

رکوع، نشان دهنده این حقیقت است که عبد سر سرپیچى از مولا را ندارد و جز طاعت و فرمانبرى راهى را انتخاب نکرده است.

حضرت صادق (ع) فرمود: رکوع نمى ‏کند بنده‏ اى براى خداوند متعال به رکوع حقیقى؛ مگر اینکه خدا او را به نور بهاء خود زینت داده و در سایه عظمت خود ساکن نموده و لباس برگزیدگان خود را به او بپوشاند.

رکوع در مرتبه اول و سجود در مرتبه دوم است، و هر که رکوع را به آن طورى که هست بجا آورد، براى سجده کردن صلاحیت پیدا مى‏ کند. و اثر رکوع اظهار أدب است، و سجده موجب قرب است، و هر که نتواند به خوبى عرض ادب کند براى مقام قرب صلاحیت پیدا نمى‏ کند.

پس رکوع به جا آور چون رکوع کسى که به قلب خود در مقابل پروردگار متعال خاضع است، و در ظل سلطنت حق ذلیل و خائف است، و جوارح او براى خداوند مطیع و تسلیم است، و پیوسته متواضع و ترسان است از آنچه او را فوت شده است از فوائد و عوائد راکعین.

در رکوع شخص راکع خم مى‏ شود، به حدى که در حال متوسط قیام و سجده قرار مى‏ گیرد، مانند تجلیل و تعظیم و اظهار أدبى که عرفا در مقابل اشخاص بزرگ معمول و مرسوم است، ولى در سجده به طور کلى و تا آخرین حد اظهار خضوع و خشوع و بندگى کرده، و به اندازه‏ اى در مقابل عظمت و نفوذ پروردگار متعال تذلل و تواضع مى‏ شود که چهره به خاک مالیده و تسلیم صرف مى‏ شود.

منبع:مصباح الشریعة

آثار دنیوی نماز

1.نماز وسیله شستشوى گناهان
قرآن می فرماید : وَ  أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ إِنَّ  الْحَسَناتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئاتِ ذلِكَ ذِكْرى‏ لِلذَّاكِرینَ [1].  در دو طرف روز، و اوایل شب، نماز را برپا دار چرا كه حسنات، سیئات (و آثار  آنها را) از بین مى‏برند این تذكّرى است براى كسانى كه اهل تذكّرند! در  این آیه یکی از مصادیق روشن حسنات و اعمال نیک نماز ذکر شده است.  حضرت  علی  این آیه را امید وارکننده ترین آیه قرآن شمردند[2].

چه  امیدى از این بیشتر كه انسان بداند هر گاه پاى او بلغزد و یا هوى و هوس بر  او چیره شود (بدون اینكه اصرار بر گناه داشته باشد پایش به گناه كشیده  شود) هنگامى كه وقت نماز فرا رسید، وضو گرفت و در پیشگاه معبود به راز و  نیاز برخاست احساس شرمسارى كه از لوازم توجه به خدا است نسبت به اعمال  گذشته به او دست داد گناه او بخشوده مى‏شود و ظلمت و تاریكیش از قلب او بر  مى‏خیزد.[3]

عَنْ  أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَوْ كَانَ عَلَى بَابِ  دَارِ أَحَدِكُمْ نَهَرٌ فَاغْتَسَلَ فِی كُلِّ یَوْمٍ مِنْهُ خَمْسَ  مَرَّاتٍ أَ كَانَ یَبْقَى فِی جَسَدِهِ مِنَ الدَّرَنِ شَیْ‏ءٌ قُلْنَا  لَا قَالَ فَإِنَّ مَثَلَ الصَّلَاةِ كَمَثَلِ النَّهَرِ الْجَارِی  كُلَّمَا صَلَّى صَلَاةً كَفَّرَتْ مَا بَیْنَهُمَا مِنَ الذُّنُوبِ [4]امام  باقر فرمود : پیامبر از یاران خود سؤال كرد: " اگر بر در خانه یكى از شما  نهرى از آب زلال و پاكیزه باشد و در هر روز پنج بار خود را در آن شستشو  دهد، آیا چیزى از آلودگى و كثافت در بدن اوباقی  مى‏ماند؟". در پاسخ عرض  كردند: نه، فرمود:" نماز درست همانند این آب جارى است، هر زمان كه انسان  نمازى مى‏خواند گناهانى كه در میان دو نماز انجام داده است از میان  مى‏رود".

عَنِ  النَّبِیِّ  قَالَ: مَثَلُ الصَّلَاةِ وَ أَعْمَالِ بَنِی آدَمَ كَرَجُلٍ  أَتَى مَرَاغَةً فَأَثَارَ عَلَیْهِ مِنْهَا حَتَّى امْتَلَأَ تُرَاباً وَ  دَنَساً ثُمَّ عَمَدَ إِلَى غَدِیرِ مَاءٍ طَیِّبٍ فَاغْتَسَلَ بِهِ  فَیَذْهَبُ عَنْهُ التُّرَابُ وَ الدَّنَسُ كَذَلِكَ الصَّلَوَاتُ  الْخَمْسُ تَغْسِلُ عَنِ الْعَبْدِ الذُّنُوبَ إِذَا صَلَّى لِلَّهِ مِنْ  قَلْبِهِ [5]  مثل نماز و کارهای انسان مانند مردی است که در خاک ها بغلتد و بدن و لباس  او خاک آلود شود سپس خود را در آبی پاکیزه شستشو دهد.نماز های پنجگانه هم  زمانی که با خلوص نیت و حضور قلب خوانده شود  تمام گناهان بنده را از بین  می برد.

 نماز از یك سو سهم فراوانی در نگهبانی از عقیده صحیح دارد و  از سوی دیگر تأثیرزیادی در پاکی نمازگزار از رفتاربد؛ هم وجود آن علامت  فلاح و رستگاریست « قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ×الَّذینَ هُمْ فی‏ صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ [6] بى‏تردید مؤمنان رستگار شدند.آنان كه در نمازشان [به ظاهر] فروتن [و به باطن با حضور قلب‏] اند.» قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى ×وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى [7]  بى‏تردید كسى كه خود را [از زشتى‏هاى باطن و ظاهر] پاك كرد، رستگار شد.و  نام پروردگارش را یاد كرد، پس نماز خواند.»  و هم نبود آن نشانه طلاح و سیه  روزی .( فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاةَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا [8]  سپس بعد از آنان نسلى جایگزین [آنان‏] شد كه نماز را ضایع كردند و از  شهوات پیروى نمودند پس به زودى [كیفر] گمراهى خود را [كه عذابى دردناك  است‏] خواهند دید.) یعنی مهم‏ترین عامل هبوط و سقوط از ضایع کردن نماز آغاز  می‏شود.[9]

2.محافظت نماز از انسان
نمازگزار  نماز را پاس می‌دارد و نماز نیز وظیفه حفظ نمازگزار را برعهده دارد، زیرا  كاربرد باب «مفاعله» در آیه 238 بقره (حافِظُوا عَلَى الصَّلَواتِ....)برای  فرمان به حفظ نماز(حافِظُوا به جای فعل ثلاثی مجرّد احفظوا )، گذشته از  افاده استمرار، نشانِ حفظ متقابل است، پس نماز انسان را از بدیها برحذر  می‌دارد: (اِنَّ الصَّلوةَ تَنهی عَنِ الفَحشاءِ والمُنكَر).[10] مراقبت و استمرار حفظ ، سبب پیدایش ملكه‌ای نفسانی در جان نمازگزار است و ملكات نفسانی ارزشمند نیز مراقب صاحب خود هستند. [11]

قَالَ  الصَّادِقُ... إِنَّ مَلَكَ الْمَوْتِ یَدْفَعُ الشَّیْطَانَ عَنِ  الْمُحَافِظِ عَلَى الصَّلَاةِ وَ یُلَقِّنُهُ شَهَادَةَ أَنْ لَا إِلَهَ  إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ فِی تِلْكَ الْحَالَةِ  الْعَظِیمَةِ [12]  امام صادق فرمودند : ملک الموت (در زمان گرفتن جان مومن ) شیطان را از کسی  که بر نماز محافظت بورزد دور می کند و در آن حالت سخت شهادتین رابه او  تلقین می کند» هنگام قبض روح و انتقال از دنیا به برزخ كه حالت بسیار  دشواری است، شاید انسان طاقت نیاورد و دین خود را با دسیسه و وسوسه شیطان  از دست دهد، مگر آنكه از نماز محافظت كرده باشد، كه طبق روایت فوق، فرشته  مرگْ كه مسئول قبض روح است، شیطان را از او دور می‌كند و شهادتین را در آن  حالت سخت به او تلقین می‌كند.[13] قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا یَزَالُ الشَّیْطَانُ ذَعِراً مِنَ  الْمُؤْمِنِ مَا حَافَظَ عَلَى الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ فَإِذَا  ضَیَّعَهُنَّ تَجَرَّأَ عَلَیْهِ فَأَدْخَلَهُ فِی الْعَظَائِم‏[14]

 پیامبرفرمودند  : مادامی که بنده مومن محافظت بر نمازها دارد شیطان از او دور است اما  همین که او نمازها را ضایع کرد شیطان بر او جرات پیدا کرده و او را داخل در  گناهان بزرگ می کند. رسول خدا در جای دیگری فرمودند: «چون بنده مؤمن به  نماز می ایستد ، خداوند نظر رحمت  به او می کند - یا [این که راوى‏] گفت  پیامبر فرمود  : خداوند به نمازگزار روى مى‏كند- تا  زمانی که از نماز  منصرف شود  و رحمت [الهى‏] از بالاى سرش تا افق آسمان بر او سایه افکنده ، و  فرشتگان از اطرافش تا افق آسمان او را در بر می گیرند  و خداوند فرشته‏اى  بر او مى‏گمارد كه در حالی که بر  بالاى سرش ایستاده است به او مى‏گوید: اى  نمازگزار اگر بدانى چه كسى به تو مى‏نگرد و با چه كسى راز مى‏گویى، روى بر  نمى‏تابى و هرگز از جایت تكان نمى‏خورى» [15]

 چه  حفاظی برای انسان بهتر از رحمت الهی و چه محافظی مطمئن‌تر از اینكه انسان  خود را در سایه عنایت و نگاه خاص خدای منّان ببیند! از جلوه‌های رحمت الهی،  احاطه همه جانبه فرشتگان رحمت است كه از درون و بیرونْ نمازگزار را دربر  گرفته‌اند تا نفسِ امّاره از درون و شیطان از برون به او آسیب نرسانند و از  این جان‌فزاتر، ندای دلنشین فرشته‌ای است كه به نمازگزار می‌گوید: اگر  می‌دانستی چه كسی به تو نگاه می‌كند و با چه كسی در نجوایی و از نماز چه‌ها  نصیب تو می‌شود، هرگز نماز را به پایان نمی‌بردی و جز به او به هیچ توجّه  نمی‌كردی.[16]

3.آتشهای برافروخته و كوثر نماز
قَالَ  النَّبِیُّ (ص ) مَا مِنْ صَلَاةٍ یَحْضُرُ وَقْتُهَا إِلَّا نَادَى  مَلَكٌ بَیْنَ یَدَیِ النَّاسِ أَیُّهَا النَّاسُ قُومُوا إِلَى  نِیرَانِكُمُ الَّتِی أَوْقَدْتُمُوهَا عَلَى ظُهُورِكُمْ فَأَطْفِئُوهَا  بِصَلَاتِكُم‏[17]  پیامبر اکرم ص فرمود : وقت هر نمازی كه فرا می‏رسد فرشته‏ای در بین مردم  ندا می کند: ای مردم، برخیزید آن آتشهایی بر پشت خود افروخته اید (گناهانی  که مرتکب شده اید ) با نماز خاموش كنید.»از آن جهت كه نماز كوثر و چشمه‏ای  است كه در مدخل ورودی منزل نمازگزار روان است و او شبانه روز پنج بار در آن  شستشو می‏كند، نمازگزار یا آلوده نمی‏شود یا اگر آلوده شد زود طاهر  می‏شود[18]

ناروایی  را كه مرتكب شدیم، سخن بدی را كه گفتیم، بیراهه‏ای را كه رفتیم، از ما جدا  و دور نیست، همه اینها آتشهایی است كه با دست خود روشن كرده‏ایم و بر دوش  حمل می‏كنیم و نمی‏دانیم كه خروارها آتش بر دوش ماست! حتی خود انسان آتش و  هیزم افروخته می‏شود: (وَ أَمَّا الْقاسِطُونَ فَكانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبا؛ و امّا ظالمان آتشگیره و هیزم دوزخند)[19]

نماز،  نهر روان و چشمه كوثری است كه هم آتشهای گذشته را خاموش می‏كند و هم  نمی‏گذارد انسان بعدها گرفتار آتش شود. هم جلو بدیها را می‏گیرد و هم  بدیهای گذشته را از بین می‏برد. این خاصیت نماز است كه در قرآن كریم بدان  اشاره شده: «َ..أَقِمِ  الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ وَ  لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما تَصْنَعُونَ».  نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمى‏دارد، و یاد  خدا بزرگتر است و خداوند مى‏داند شما چه كارهایى انجام مى‏دهید![20]

ابو  عثمان مى‏گوید: من با سلمان فارسى زیر درختى نشسته بودم، او شاخه خشكى را  گرفت و تكان داد تا تمام برگهایش فرو رفت، سپس رو به من كرد و گفت سؤال  نكردى چرا این كار را كردم. گفتم: بگو ببینم منظورت چه بود؟ گفت: این همان  كارى بود كه پیامبر ص انجام داد هنگامى كه خدمتش زیر درختى نشسته بودم، سپس  پیامبر این سؤال را از من كرد و گفت سلمان نمى‏پرسى چرا چنین كردم؟ بعد  فرمود: اِنَّ الْمُسْلِمَ إِذَا تَوَضَّأَ فَأَحْسَنَ الْوُضُوءَ ثُمَّ صَلَّى  الصَّلَاةَ الْخَمْسَ تَحَاتَّتْ خَطَایَاهُ كَمَا تَحَاتَّتْ هَذِهِ  الْوَرَقُ ثُمَّ قَرَأَ هَذِهِ الْآیَةَ وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ  النَّهارِ؛ هنگامى كه مسلمان وضو بگیرد و خوب وضو بگیرد، سپس  نمازهاى پنجگانه را بجا آورد، گناهان او فرو مى‏ریزد، همانگونه كه برگهاى  این شاخه فرو ریخت، سپس همین آیه (اقم الصلاة ...) را تلاوت فرمود [21]

در  حدیث دیگرى از یكى از یاران پیامبر ص بنام" ابى امامه" مى‏خوانیم كه  مى‏گوید: روزى در مسجد خدمت پیامبر ص نشسته بودیم كه مردى آمد و عرض كرد یا  رسول اللَّه من گناهى كرده‏ام كه حد بر آن لازم مى‏شود، آن حد را بر من  اجرا فرما، فرمود: آیا نماز با ما خواندى؟ عرض كرد آرى، اى رسول خدا،  فرمود: خداوند گناه تو- یا حد تو- را بخشید. [22]

و  نیز از حضرت على ع نقل شده كه مى‏فرماید: با رسول خدا در مسجد در انتظار  نماز بودیم كه مردى برخاست و عرض كرد: اى رسول خدا من گناهى كرده‏ام پیامبر  ص روى از او برگرداند، هنگامى كه نماز تمام شد همان مرد برخاست و سخن اول  را تكرار كرد، پیامبر ص فرمود: آیا با ما این نماز را انجام ندادى؟ و براى  آن بخوبى وضو نگرفتى؟ عرض كرد: آرى، فرمود این كفاره‏ گناه تو است. [23]*

و حضرت علی نقل می کند که از پیامبر شنیدم كه فرمود: « سَمِعْتُ  رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ إِنَّمَا مَنْزِلَةُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ  لِأُمَّتِی كَنَهْرٍ جَارٍ عَلَى بَابِ أَحَدِكُمْ فَمَا ظَنُّ أَحَدِكُمْ  لَوْ كَانَ فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغْتَسَلَ فِی ذَلِكَ النَّهْرِ  خَمْسَ مَرَّاتٍ فِی الْیَوْمِ أَ كَانَ یَبْقَى فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ  فَكَذَلِكَ وَ اللَّهِ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ لِأُمَّتِی» [24]   نمازهاى پنجگانه براى امت من همچون یك نهر آب جارى است كه بر در خانه یكى  از شما باشد، آیا گمان مى‏كنید اگر كثافتى در تن او باشد و سپس پنج بار در  روز در آن نهر غسل كند آیا چیزى از آن بر جسد او خواهد ماند (مسلما نه)  همچنین است بخدا سوگند نمازهاى پنجگانه براى امت من.

4.نماز سدى در برابر گناهان آینده
قرآن می فرماید : .. أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ  الْمُنْكَرِ وَ لَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ ما  تَصْنَعُونَ [25]   نماز را برپا دار، كه نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمى‏دارد، و یاد  خدا بزرگتر است و خداوند مى‏داند شما چه كارهایى انجام مى‏دهید! طبیعت  نماز از آنجا كه انسان را به یاد نیرومندترین عامل بازدارنده یعنى اعتقاد  به مبدء و معاد مى‏اندازد داراى اثر بازدارندگى از فحشاء و منكر است.

انسانى  كه به نماز مى‏ایستد، تكبیر مى‏گوید، خدا را از همه چیز برتر و بالاتر  مى‏شمرد، به یاد نعمتهاى او مى‏افتد، حمد و سپاس او مى‏گوید، او را به  رحمانیت و رحیمیت مى‏ستاید، به یاد روز جزاى او مى‏افتد، اعتراف به بندگى  او مى‏كند، از او یارى مى‏جوید صراط مستقیم از او مى‏طلبد، و از راه كسانى  كه غضب بر آنها شده و گمراهان به خدا پناه مى‏برد (مضمون سوره حمد).

بدون  شك در قلب و روح چنین انسانى جنبشى به سوى حق و حركتى به سوى پاكى و جهشى  به سوى تقوا پیدا مى‏شود. براى خدا" ركوع" مى‏كند، و در پیشگاه او پیشانى  بر خاك مى‏نهد، غرق در عظمت او مى‏شود و خودخواهى‏ها و خود برتربینى‏ها را  فراموش مى‏كند. شهادت به یگانگى او مى‏دهد گواهى به رسالت پیامبر ص مى‏دهد.  بر پیامبرش درود مى‏فرستد و دست به درگاه خداى بر مى‏دارد كه در زمره‏  بندگان صالح او قرار گیرد (تشهد و سلام).

همه این امور موجى از  معنویت در وجود او ایجاد مى‏كند، موجى كه سد نیرومندى در برابر گناه محسوب  مى‏شود. این عمل چند بار در شبانه روز تكرار مى‏گردد، هنگامى كه صبح از  خواب برمى‏خیزد در یاد او غرق مى‏شود. در وسط روز هنگامى كه غرق زندگى مادى  شده ناگهان صداى تكبیر مؤذن را مى‏شنود، برنامه خود را قطع كرده، به درگاه  او مى‏شتابد، و حتى در پایان روز و آغاز شب پیش از آنكه به بستر استراحت  رود با او راز و نیاز مى‏كند و دل را مركز انوار او مى‏سازد.همه این امور  تاثیر بازدارنده در برابر خط فحشاء و منكرات دارد.[26]

البته  نهى از فحشاء و منكر سلسله مراتب و درجات زیادى دارد و هر نمازى به نسبت  رعایت شرایط داراى بعضى از این درجات است. نماز علاوه بر شرائط صحت شرائط  قبول، یا به تعبیر دیگر شرائط كمال دارد كه رعایت آنها نیز یك عامل مؤثر  دیگر براى ترك بسیارى از گناهان است. در كتب فقهى و منابع حدیث، امور زیادى  به عنوان موانع قبول نماز ذكر شده است از جمله مساله شرب خمر است كه در  روایات آمده: لَا تُقْبَلُ صَلَاةُ شَارِبِ الْخَمْرِ أَرْبَعِینَ یَوْماً إِلَّا أَنْ یَتُوب‏[27] " نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نخواهد شد مگر اینكه توبه كند".

و در روایات متعددى مى‏خوانیم: از جمله كسانى كه نماز آنها قبول نخواهد شد پیشواى ستمگر است[28]  و در بعضى از روایات دیگر تصریح شده است كه نماز كسى كه زكات نمى‏پردازد  قبول نخواهد شد، و همچنین روایات دیگرى كه مى‏گوید: خوردن غذاى حرام یا عجب  و خود بینى از موانع قبول نماز است، پیدا است كه فراهم كردن این شرایط  قبولى تا چه حد سازنده است؟[29] پس اگر کسی خواهان قبولی نمازش است باید ازگناهان کوچک و بزرگ پرهیز کند.     

5.نماز وسیله بیدارى روح و جان

 بزرگترین  مصیبت براى رهروان راه حق آن است كه هدف آفرینش خود را فراموش كنند و غرق  در زندگى مادى و لذائذ زود گذر كردند، اما نماز به حكم اینكه در فواصل  مختلف، و در هر شبانه روز پنج بار انجام مى‏شود، مرتبا به انسان اخطار  مى‏كند، هشدار مى‏دهد، هدف آفرینش او را خاطر نشان مى‏سازد، موقعیت او را  در جهان به او گوشزد مى‏كند و این نعمت بزرگى است كه انسان وسیله‏اى در  اختیار داشته باشد كه در هر شبانه روز چند مرتبه قویا به او بیدار باش  گوید.[30]

انسان  در زندگى این جهان با توجه به" عوامل غافل كننده" نیاز به تذكر و یادآورى  دارد، با وسیله‏اى كه در فاصله‏هاى مختلف زمانى، خدا و رستاخیز و دعوت  پیامبران و هدف آفرینش را به یاد او آورد و از غرق شدن در گرداب غفلت و  بیخبرى حفظ كند، نماز این وظیفه مهم را بر عهده دارد. انسان صبحگاهان از  خواب برمى‏خیزد، خوابى كه او را از همه چیز این جهان بیگانه كرده، مى‏خواهد  برنامه زندگى را شروع كند، قبل از هر چیز به سراغ نماز مى‏رود، قلب و جان  خود را با یاد خدا صفا مى‏دهد، از او نیرو و مدد مى‏گیرد، و آماده سعى و  تلاش توأم با پاكى و صداقت مى‏گردد.

باز هنگامى كه غرق كارهاى  روزانه شد و چند ساعتى گذشت و چه بسا میان او و یاد خدا جدایى افتاد، ناگاه  ظهر مى‏شود و صداى مؤذن را مى‏شنود اللَّه اكبر خدا از همه چیز برتر است،  برتر از آنست كه توصیف شود ... . حى على الصلاة!:" بشتاب به سوى نماز" به  سراغ نماز مى‏رود در برابر معبود خود به راز و نیاز مى‏ایستد، و اگر گرد و  غبار غفلتى بر قلب او نشسته، آن را شستشو مى‏دهد از این روخداوند در نخستین  دستورات در آغاز وحى به حضرت موسى (ع) دستور می دهد: إِنَّنِی أَنَا اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ أَنَا فَاعْبُدْنِی وَ أَقِمِ الصَّلاةَ لِذِكْرِی [31])  من اللَّه هستم، معبودى جز من نیست، مرا پرستش كن و نماز را براى یاد من به ‏پا دار.

جالب  اینكه این آیه مى‏گوید: نماز را بر پا دار تا به یاد من باشى، اما در آیه  28 سوره رعد مى‏گوید: یاد خدا مایه اطمینان و آرامش دلها است (أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ) و در آیه 27 تا 30 سوره فجر مى‏فرماید: یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلى‏ رَبِّكِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً فَادْخُلِی فِی عِبادِی وَ ادْخُلِی جَنَّتِی:"  اى نفس مطمئنه به سوى پروردگارت بازگرد، در حالى كه هم تو از او خشنودى و  هم او از تو خشنود، در زمره بندگانم درآى، و در بهشتم گام بگذار"! از قرار  دادن این سه آیه در كنار هم به خوبى مى‏فهمیم نماز انسان را به یاد خدا  مى‏دارد، یاد خدا نفس مطمئنه به او مى‏دهد، و نفس مطمئنه او را به مقام  بندگان خاص و بهشت جاویدان مى‏ رساند.[32]

6.نماز خود بینى و كبر را در هم مى ‏شكند
نماز  خود بینى و كبر را در هم مى‏شكند، چرا كه انسان در هر شبانه روز هفده ركعت  و در هر ركعت دو بار پیشانى بر خاك در برابر خدا مى‏گذارد، خود را ذره  كوچكى در برابر عظمت او مى‏بیند، بلكه صفرى در برابر بى‏ نهایت. پرده‏هاى  غرور و خود خواهى را كنار مى‏زند، تكبر و برترى جویى را در هم مى‏ كوبد. به  همین دلیل حضرت على  در آن حدیث معروفى كه فلسفه‏هاى عبادات اسلامى در آن  منعكس شده است بعد از ایمان، نخستین عبادت را كه نماز است با همین هدف  تبیین مى‏كند مى‏ فرماید:  فَرَضَ اللَّهُ الْإِیمَانَ تَطْهِیراً مِنَ الشِّرْكِ وَ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً عَنِ الْكِبْر...[33]  " خداوند ایمان را براى پاكسازى انسانها از شرك واجب كرده است و نماز را براى پاكسازى از كبر". [34]

پی نوشت ها
[1] . هود آیه 114
[2]  . مستدرك‏الوسائل ج 3 ص39  (إِنَّ عَلِیّاً ع أَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ  فَقَالَ أَیَّةُ آیَةٍ فِی كِتَابِ اللَّهِ أَرْجَى عِنْدَكُم‏...)
[3] . تفسیر نمونه  ج 9 ص 271 با تخلیص
[4] . تهذیب‏الأحكام ج2 ص237،باب12 فضل الصلاة و المفروض منها
[5] . مستدرك‏الوسائل ج3 ص91 ،باب 29
[6] . مومنون 1و2
[7] . .اعلی :14و15
[8] . مریم :59
[9] . تسنیم ج 4 ص 113 -114ذیل آیه 43 بقره با تصرف و اضافه
[10] - نماز (انسان را) از زشتیها و گناه بازمى‏دارد،«عنكبوت:45»
[11] - تسنیم ج 11 صفحه 471 تا 474با تلخیص
[12] - من لا یحضره الفقیه، ج1، ص137؛ وسائل الشیعه، ج4، ص29.
[13] - تسنیم ج 11 ص 484
[14] - الكافی، ج3، ص269.
[15]  - قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذَا قَامَ الْعَبْدُ الْمُؤْمِنُ فِی  صَلَاتِهِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَیْهِ أَوْ قَالَ أَقْبَلَ اللَّهُ عَلَیْهِ  حَتَّى یَنْصَرِفَ وَ أَظَلَّتْهُ الرَّحْمَةُ مِنْ فَوْقِ رَأْسِهِ إِلَى  أُفُقِ السَّمَاءِ وَ الْمَلَائِكَةُ تَحُفُّهُ مِنْ حَوْلِهِ إِلَى أُفُقِ  السَّمَاءِ وَ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً قَائِماً عَلَى رَأْسِهِ  یَقُولُ لَهُ أَیُّهَا الْمُصَلِّی لَوْ تَعْلَمُ مَنْ یَنْظُرُ إِلَیْكَ  وَ مَنْ تُنَاجِی مَا الْتَفَتَّ وَ لَا زِلْتَ مِنْ مَوْضِعِكَ أَبَداً  «الكافی، ج3، ص265»
[16] - تسنیم ج 11 ص 485
[17] . الفقیه ج1ص 208 باب فضل الصلاة
[18] - نهج‏البلاغه، خطبه 199، از رسول اكرم‏صلی الله علیه و آله و سلم
[19] - سوره جن، آیه 15. حكمت عبادات صفحه 113
[20] -سوره عنکبوت آیه 45 ،حکمت عبادات ،آیت الله جوادی آملی ص 112و113
[21] . بحار الانوار ، علامه مجلسی ،موسسه الوفاء بیروت سال 1404 ق ، ج 79 ص 319 باب 5
[22]  . عن أبی أمامة قال بینما رسول الله ص فی المسجد و نحن قعود معه إذ جاءه  رجل فقال یا رسول الله إنی أصبت حدا فأقمه علی فقال هل شهدت الصلاة معنا  قال نعم یا رسول الله قال فإن الله قد غفر لك حدك أو قال ذنبك‏ مجمع البیان  فی تفسیر القرآن، ج‏5، ص: 307ذیل آیه 114 هود.
[23]  - عن الحرث عن علی بن أبی طالب (ع) قال كنا مع رسول الله ص فی المسجد  ننتظر الصلاة فقام رجل فقال یا رسول الله إنی أصبت ذنبا فأعرض عنه فلما قضى  النبی ص الصلاة قام الرجل فأعاد القول فقال النبی ص أ لیس قد صلیت معنا  هذه الصلاة و أحسنت لها الطهور قال بلى قال فإنها كفارة ذنبك‏( مجمع البیان  فی تفسیر القرآن، ج‏5، ص: 307 ذیل آیه 114 سوره هود انتشارات ناصر  خسرو،مكان چاپ: تهران‏،سال چاپ: 1372 ش‏،نوبت چاپ: سوم‏،تحقیق: با مقدمه  محمد جواد بلاغى)
* تفسیر نمونه آیت الله مکارم ، دارالکتب الاسلامیه  تهران 1374 ش ، ج 9 ص 268)
[24] . مسترک الوسائل ج3 ص 12
[25] . عنکبوت آیه 45
[26] . تفسیر نمونه ج 16 ص 284 
[27] . مستدرک الوسائل ج 17 ص 57
[28] . بحار الانوار ج 84ص 318
[29] . تفسیر نمونه ج 16 ص 293
[30] . تفسیر نمونه ج 16 ص 290و 291
[31] . طه آیه 14
[32] . تفسیر نمونه، ج‏13، ص: 175
[33] .نهج البلاغه کلمات قصار 252
[34] . تفسیر نمونه ج 16ص 291

منبع :http://banknamaz.mihanblog.com

استاد دیانت

توصیه اهل البیت به نماز

وقتى آیه وَ أْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَوةِ  نازل شد، رسول خدا صلى الله علیه و آله همواره تا هشت ماه به در خانه على علیه السلام مى آمد و مى فرمود: الصلوة رحمكم اللهإِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیراً؛

نماز، خدا رحمت تان كند، همانا خدا مى خواهد پلیدى را از شما اهل بیت دور نموده ، آن طور كه خود مى داند تطهیرتان كند. (1)

معنویت در خانه فاطمه (س )

زندگى فاطمه زهرا علیهاالسلام سراسر نور و پر از معنویت بود. او توانست در خانه كوچك و با تمام مشكلات به عرفان كامل برسد و به جایى رسید كه جبرئیل بر او نازل مى شد.

فاطمه عاشق عبادت بود، او در تسلیم و اطاعت و در استقبال در عبادت چنان به پیش رفت ، كه حتى بدن و سلامت خود را فراموش كرد.

امام باقر علیه السلام در شان عبادتشان فرمود: كانت تقوم حتى تورم قدماها. در عبادت چنان قیام و ایستادگى كرد كه پاهایش ورم كرده بود. و با این حال این عبادت را براى رشد مادى خود انجام نمى دهد.

روزى رسول خدا به او فرمود: دخترم از خدا چیزى بخواه كه جبرئیل از جانب خدا وعده اجابت داده است .

فاطمه علیهاالسلام عرض كرد: حاجتى جز توفیق در بندگى خدا ندارم و آرزویم این است كه ناظر جمال او باشم و به وجه كریمش نظاره كنم . و خود در مناجاتش مى فرمود: اسالك لذة النظر الى وجهك .

همسر او على علیه السلام و فرزندان او عاشق معبود بى همتا بودند.

خانه اى كه پر از نور نماز و قرآن و عبادت است ، آن خانه ارزشمند است .

حضرت على علیه السلام و فاطمه زهرا علیهاالسلام هر دو عاشقانه و خالصانه عبادت مى كردند. این طور نبود كه فقط على علیه السلام در نماز غرق شود و تیر را از پایش درآورند و متوجه نشود، بلكه فاطمه زهرا علیهاالسلام نیز همچنان در محراب عبادت مى ایستاد كه از شدت ترس ‍ نفسش به شماره مى افتاد.

امروز باید زن و شوهر اقتدا به این زوج ملكوتى بكنند، هر دو در نماز به معراج برسند، عرفان و معنویت و سیر و سلوك براى هر دو لازم است .

پس خانه اى كه این دو زوج گرامى با آن عظمتى كه هر كدام در نزد پروردگار دارند، معلوم است كه آن خانه چه ارزش و فضیلت معنوى را داراست . خانه اى كه فاطمه زهرا علیهاالسلام در آن سكونت داشت آن قدر داراى قداست و روحانیت و فضیلت هاى ربوبى بود كه علامه مجلسى از انس بن مالك ، و بریره نقل مى كند: هنگامى كه رسول خدا صلى الله علیه و آله این آیه را خواند:

فِى بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَیُذْكَرَ فِیهَا اسْمُهُ‏و یُسَبِّحُ لَهُ‏و فِیهَا بِالْغُدُوِّ وَالْأَصَالِ (2)

در خانه هایى (مانند معابد و مساجد و منازل انبیا و اولیا) خدا رخصت داده كه آن جا رفعت باید و در آن ذكر نام خدا شود و صبح و شام تسبیح و تنزیه ذات پاك او كنند.

مردى برخاست و سوال كرد: یا رسول الله ! این خانه ها كدامند؟

فرمود: خانه هاى انبیا، سپس ابوبكر برخاست و پرسید: اى رسول خدا! آیا این خانه (اشاره به خانه على و فاطمه نمود) نیز از همان خانه هاست ؟

فرمود: آرى و از برترین آنان است .

و ابن عباس گوید: در مسجد پیامبر بودیم كه قاریى آیه فى بیوت اذن الله ... را تلاوت كرد.

پرسیدم : اى رسول خدا! این خانه ها كدام خانه ها هستند؟

فرمود: خانه هاى انبیا و سپس به دست خویش به خانه فاطمه زهرا علیهاالسلام اشاره فرمود. (3)

عبادت در كودكى  

یكى از محورهاى اساسى كه حضرت زهرا علیهاالسلام بدان توجه و تاكید داشتند بعد پرستش و گرایش فرزندان به انجام تكلیف عبادى و الهى بود. آن حضرت شوق بندگى و خضوع در برابر معبود را از همان دوران كودكى در جان فرزندان خود تقویت نموده و آنان را چنان تربیت كرد كه بهترین كارها را عبادت خداوند دانسته و از آن بالاترین لذتها را مى بردند.

دخت گرامى رسول اكرم صلى الله علیه و آله بر این مطلب تاكید داشت كه بچه ها را از كوچكى به انجام عبادت فرا خواند و آنان را به خدا پیوند دهد و بذر محبت و ارتباط با معبود را دركام آنان بیفشاند تا انجام تكلیف براى آنان نه تنها رنج و مشقتى نداشته باشد بلكه با شوق و اشتیاق به استقبال آن بروند.

بر این اساس فاطمه علیهاالسلام فرزندان خود را حتى به شب زنده دارى عادت میدادند. البته او شیوه تربیت را به خوبى مى دانست و به گونه اى برخورد مى كرد كه در حد توان و استعداد فرزندان باشد.

كار منزل و عبادت   

حضرت فاطمه علیهاالسلام در خانه على علیه السلام بچه دارى مى كند و آب مى كشد و آسیاب مى نماید و غذا درست مى كند و زحمات زیادى را به تنهایى تحمل مى كند، ولى عبادت و شب زنده دارى و در محراب مخصوص خودش راز و نیاز و دعا براى مومنین و پیروزى اسلام و سرفرازى مسلمین را هم فراموش نمى كند، سرور زنان عالم با آن كه در منزل خسته و رنجور مى شود، ولى وقتى كه على علیه السلام به خانه مى آید، آن چنان چهره بشاش و شادابى دارد كه وقتى چشم مباركش به چهره زیبا و نورانى زهرا علیهاالسلام مى افتد همه خستگى و ناملایمات و رنج هاى او برطرف مى شود و مثل این كه على علیه السلام هیچ ناراحتى نداشته است . (4)

تشویق فرزندان به عبادت   

بسیار مى شد كه با مناجات ها و گریه هاى شبانه مادر، بچه ها از خواب بیدار مى شدند. امام حسن علیه السلام مى گوید: در یك شب جمعه دیدم مادر در محراب عبادت ایستاده و تا طلوع صبح در ركوع و سجده بود و همه را دعا مى كرد. گفتم : مادرم ! چرا براى خود چیزى نخواستى ؟

گفت : پسرجانم ! اول همسایه بعد خودت .

زهرا علیهاالسلام در هنگام غروب نمى گذاشت بچه ها بخوابند و اگر در خواب بودند آن ها را بیدار مى كرد كه آن وقت ، وقت استجابت دعاست . و همچنین در شب هاى قدر آن ها را با غذاى سبك دادن بیدار نگاه مى داشت .

او بچه ها را زیاد به یاد رسول الله صلى الله علیه و آله مى انداخت و به سفارش پدرش بچه ها را دسته گل مى دانست و آن ها را براى یاد گرفتن قرآن و دعا به نزدش مى فرستاد. (5)

بیدار كردن كودكان براى عبادت 

حضرت زهرا علیهاالسلام در شب بیست و سوم ماه مبارك رمضان كودكان خود را به بیدارى و نخفتن وادار مى كرد. ممكن است كسى تعجب كند كه او چگونه بچه ها را به این كار كه حتى براى اشخاص بزرگ هم زحمت دارد فرا مى خواند.

حضرت در روز بچه ها را مى خوابانید تا كاملا استراحت كنند و غذاى كمترى به آنان مى داد تا بدین گونه زمینه و موقعیت بهتر و مطلوب ترى از نظر جسمى و روحى براى شب زنده دارى داشته باشند. او به حدى در این كار جدى و قاطع بود كه نمى گذاشت احدى از اهل خانه خوابش ببرد و مى فرمود: محروم است كسى كه از بركات شب قدر محروم بماند.

گویا فاطمه علیهاالسلام مى خواهد از دوران كودكى در قلب پاك فرزندان خود جمال خدا را به تجلى ، و جان و زبانشان را به حلاوت و شیرینى عبادت آشنا كند و محبوب راستین را به آنان نشان دهد تا در جوانى جذب جلوه هاى دروغین نشود. این روش تربیتى فاطمه علیهاالسلام به عنوان یك سنت بسیار پسندیده و قابل اجرا در گفتار امامان معصوم علیهم السلام نیز به چشم مى خورد.

از جمله امام صادق علیه السلام فرمودند: زمانى كه كودك به سن شش ‍ سالگى رسید او را به نماز و چنان چه تحمل گرفتن روزه را داشت ، او را به انجام آن وادار نمایید.

پی نوشت:
______________________________

1- ترجمه تفسیر المیزان ، ج 14، ص 338 و 339.

2- سوره نور، آیه 35.

3- فاطمه در كلام اهل سنت ، ص 343.

4- فاطمه در كلام اهل سنت ، ص 347.

5- مسند احمد، ج 1، ص 236.

فلسفه نماز و تحلیل رازهای آن با زبان هنر،در معرض دید همگان باید قرار گیرد تا
هر كس به قدر ظرفیت خود از آن متمتع گردد.         "مقام معظم رهبری"

نیت
نیت هر نماز چیه ؟                                  یعنی شما خوب بدا نی
در بین این چند تا نماز                            كدام نماز را می خوا نی
نماز صبح یا ظهر وعصر؟                        نماز مغرب یا عشا ست؟
شكسته است یا كامل است؟                نماز اصلی یا قضا ست ؟
نیت هر نماز چیه؟                               یعنی شما خوب بدا نی
برای چه برای كه                                  نماز خود را می خوا نی
نماز وهر عبادتی                                فقط به خاطر خدا ست
اگر خدایی نباشد                                بازی وشوخی وریا ست
خدائی خوب ومهربان!                         این دل من سرای تو ست
عبادت ونماز من                                دسته گلی برای تو ست



تكـبـیـر

اول هر نماز باید                                  ((الله اكبر ))بگویی
نام خدا را ببری                                      غبار دل را بشویی
دست های خود را بهتر است                  كنار گوش ها بگذاری
((الله اكبر)) می گویی                           د ست ها را بعد بر می داری
ای برتر از هفت آسمان !                                زیباتر از رنگین كمان!
ای آشنای خوب من!                                       ای بهترین! ای بهترین!
از هر كه هست از هر چه هست                     بالاتر وبالاتری
دنیا پر از زیبایی است                                    تواز همه زیباتری




تكبیرت الاحرام
دنبال تكبیرت باید                                     سوره حمد را بخوانی
دنبال حمد باز می خوانی                             هر سورهای كه می دانی
سوره ی عصر سوره ی نصر                        یا سوره ی ناس ومسد
((تبت یدا ابی لهب))                               یا((قل هو الله احد))
سوره ی حمد چه با صفا ست!                     برای ما چه آشناست!
اول هر نماز ما                                          اول قرآن خداست
نقش دو رحمان رحیم                               برروی آن نمایان است
با هفت آیه قشنگ                                  رنگین كمان قرآن است



ركوع
دنبال حمد وسوره ات                              یه مرتبه ركوع برو
یعنی باید خم بشوی                            نرم ویواش سوی جلو
باید كه هنگام ركوع                               دست برسد به زانوها
بهتره هنگام ركوع                                  نگاه كنی به پیش پا
حالا شمرده وقشنگ                        سه بار ((سبحان الله)) بگو
نام خدا مثل گل است                           همیشه این گل را ببو



سجده
پس از ركوع برو پایین                       دو سجده كن روی زمین
بین دو سجده لحظه ای                          بر سر جایت بنشین
وقتی كه سجده می كنی                      هفت جای توبر زمین است
پیشانی وكف دودست                          زانوها ونوك دوشست
سجده ما باید باشد                             رو مهرهای تمیز وپاك
یا برگ وكاغذ وكلوخ                         یا روی چوب وسنگ وخاك
وقتی كه سجده می كنی                      سه بار ((سبحان الله)) بگو
نام خدا مثل گل است                             همیشه این گل را ببو



قنــوت
آخر دومین ركعت                              بالاببرهردوتا دست
دست ها را پیش رو بگیر                         وقت دعا رسیده است
دعا بكن برای خود                                برای مادر وپدر
برای هر كه دوست داری                           دسته گل دعا ببر
خدای خوب ومهربان !                              به قلب ما نور بتابان
چشم ما را روشن بكن                          به روی صاحب الزمان(عج)

تشهد
ركعت دوم كه گذشت                          دو سجده كن روی زمین
سجده كه كردی پا نشو                      روی دو زانو بنشین
حالا شمرده وقشنگ                             تشهد خود را بخوان
پس از تشهد بفرست                        یك صلوات از دل وجان
با هر تشهد می بریم                     اسم محمد (ص)را سه بار
با گل های محمدی(ص)                          نماز میشه مثل بهار
پنچ تا نماز در شب وروز                   با بیست وهفت گل قشنگ
خانه ی مارا می كند                           خوش عطر وبو خوش آب ورنگ

سلام سلام سلام
ركعت آخر كه رسید                               پس ازتشهد بنشین
سه مرتبه سلام بده                              سلام گرم ودلنشین
كودك ناز وخوش كلام                            چه ساده است این سه سلام
نماز زیبای شما                                   با این سه می شود تمام
شكر خدا بلد شدی                                  حالا پاشو خودت بخوان
خیلی شما را دوست دارد                         خدای خوب ومهربان
غنچه ناز!وقت نماز                              پروپروپر پرمی زنی
مثل فرشته میشوی                               به آسمان سرمی زنی



تسبیح  آسمانی

علی كوچولو مثل باباش                          نماز خود را خوانده است
اما هنوز از سر جاش                                نرفته است ومانده است
یه تسبیح سبز وقشنگ                         گرفته است میان دست
مهره ها را یكی یكی                         می چرخاند با نوك شست
تسبیح سبزش را بی بی                            آورده از مكه براش
با تسبیح صد دانه اش                             ذكر می گوید یواش یواش
((الله اكبر))سی وچار                                ((الحمد لله))سی وسه
((سبحان الله))باز سی وسه                      صد تا شده دیگر بسه
این ذكر صد مرتبه ای                            خیلی قشنگ وساده است
این را پیامبر خدا(ص)                             به زهرا(س) هدیه داده است
مهرهای كوچك وسبز                             قشنگ تر از چرخ وفلك
میان دست های علی                             چرخ می خورند چه با نمك